ن

مرد عمل: تاکنون درباره انتخابات یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و نامزدهای مختلفی که برای این انتخابات اعلام حضور کرده اند، مباحث زیادی مطرح شده است. اما در این جا، نکته مهم این است که چه کسی می تواند در شرایط کنونی کشور هم تغییر ایجاد کند و هم مرحمی باشد، برای زخم های بسیار جامعه ایران و هم این نامزد واجد شرایط، امکان پیروزی در انتخابات را داشته باشد.

بدون تردید انتخابات ریاست جمهوری را می توان به بهار فعالیت های یک حزب مدرن تشبیه کرد. بهاری که البته اگر بکوشیم از مزایای آن بهره گیریم، می تواند عطر خوش پیشرفت و عدالت را نصیب همه ملت مسلمان ایران کند. پس با هم بکوشیم تا بهترین تصمیم را بگیریم . تصمیمی برای پیشرفت و عدالت در ایران اسلامی. تصمیمی سرنوشت ساز برای ایران سربلند. تصمیمی برای تغییر وضع موجود و حرکت به سمت مطلوب.

اکنون در آستانه یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، باید دریابیم که چگونه می توانیم وارد این عرصه شویم و به امید مردم کمک کنیم؟ چه تصمیمی بگیریم که تصمیم ما برای مردم آرامش بخش باشد؟ چه تصمیمی بگیریم که منجر به تغییر عملی در فضای فعلی کشور شود ؟ چه تصمیمی بگیریم که برای اصلاح امور کشور با مانع روبرو نشویم و با پرداخت کمترین هزینه به نتایجی که مردم می خواهند دست یابیم؟

۱-مردم خسته اند
مهمترین نکته ای در فضای حال حاضر سیاسی کشور، این است که مردم از دعوای جناحی، وضع بد معیشتی و وضع بد مدیریتی خسته شده اند. مردم از اینکه هر کس روی کار می آید، اتفاق مهمی در زندگی آنان نمی افتد، خسته شده اند. مردم از اینکه برخی سیاسیون به خاطر منافع جناحی تمام منافع ملی و مصالح مردم را به خطر انداخته اند خسته شده اند. این را هم می دانیم که از بهبود اوضاع توسط چهره ها و جناح های موجود ناامید هستند.

در همین حال می دانیم مردم خواهان روزی هستند که این وضع تغییر کند . معیشت بهتر، عدالت، کم شدن فاصله طبقاتی، رفاه، احیای ارزش ها، آزادی های قانونی و … مطالبات جدی مردم هستند که می تواند در صورت تحقق آرامش را به زندگی مردم بازگرداند.

بنابراین با مردمی خسته از دعوا و وضع موجود و در آرزوی وضع مطلوب روبرو هستیم. با توجه به این موضوع کاندیداهایی که می خواهد در عرصه انتخابات ریاست جمهوری تا لحظه آخر باقی بمانند، باید دو نکته مهم را در نظر بگیرد، یعنی آرامش و امید . این کاندیدا یک پیام محوری دارد و آن هم این است که به همگان بگوید: حق نداریم آرامش مردم را بهم بزنیم و باید امید را در جامعه احیا کنیم.

۲-بازگشت آرامش و امید به فضای سیاسی

در میان چهره های سیاسی کشور، دکتر محمد باقر قالیباف همان فردی است که می تواند آرامش و امید را به جامعه باز گرداند. برای این ادعا خود نیز دلیل داریم.

دکتر قالیباف در هیچ سمتی آرامش جامعه را به هم نزده است. چه در سمت فرماندهی ناجا و چه در دوران مدیریت بر شهرداری تهران .

قالیباف زمانی فرمانده ناجا شد که این نیرو به دلیل حوادث مربوط به کوی دانشگاه تهران، در میان افکار عمومی و خصوصاً نخبگان وجهه مثبتی نداشت. از سوی دیگر ضعف در بخش های مختلف این نیرو سبب شده بود، ضریب احساس امنیت با کاهش جدی مواجه شود. در واقع نیرویی که باید دیدنش سبب احساس آرامش در جامعه می شد سبب احساس نارضایتی در بخش هایی از جامعه و احساس ناکارآمدی در اجرای امنیت در بخش های دیگر می شد .

در چنین شرایطی قالیباف از سوی فرمانده معظم کل قوا به عنوان فرمانده ناجا منصوب شد. در شرایطی که دولت اصلاح طلب سید محمد خاتمی و مجلس ششم روی کار بودند، طبیعی بود که برخی گمان کنند روی کار آمدن یک نیروی ارزشی از سپاه پاسدارن (فرمانده نیروی هوایی سپاه)، کار را برای اصلاح وضعیت ناجا سخت تر می کند و اوضاع بدتر می شود. اما واقعیت چیز دیگری بود. قالیباف به خاطر داشتن روحیه تعاملی و با توجه به این که اساساً اهل دعواهای سیاسی نیست، از همه ظرفیت های موجود کشور استفاده کرد تا در بدترین شرایط موجود ناجای کشور را تبدیل به یک نیروی کارآمد و موجه ساخت.

چهره ناجا در عرض مدت کوتاهی تبدیل به یک چهره آرامش بخش شد که مردم با دیدن نیروهایش احساس آرامش و امنیت می کردند . برای نمونه هم می توان به این نکته اشاره کرد که شعارهای دانشجویی که بعضا انتقادی و بر ضد نیروی انتظامی بود در عرض مدت کوتاهی تبدیل شد به شعار « نیروی انتظامی ! تشکر تشکر.»

بر همین اساس بود که در انتخابات ریاست جمهوری دوره گذشته، در حدود چهار و نیم میلیون ایرانی به فرماندهی ناجا که هیچ سابقه سیاسی دیگری نداشت آری گفتند . قالیباف در آن انتخابات بدون هیچ پشتوانه سیاسی و تنها با یک ماه کار انتخاباتی در مبارزه با بزرگان دنیای سیاست سربلند بیرون آمد و رأی بالای مردم به او نشان داد که در کسوت مدیریت یک نهاد انتظامی توانسته نظر مثبت افکار عمومی را به سوی خود جلب کند . این هنر یک مدیر است. مدیریت در عرصه هایی فرهنگی و هنری طبیعی است که به دلایلی زیاد می تواند بیشتر مورد توجه مردم قرار گیرد و کمتر اسباب نارضایتی مردم را فراهم کند . اما مدیریت انتظامی و کسب مدال افتخار رضایت مردم هنری است که کمتر مدیری در ایران توان آن را دارد .

اما با این وجود فرماندهی ناجا را باید در مقایسه با مدیریت کلان شهر تهران نادیده گرفت! چرا که مدیریت در شهر پر از مشکلات عمیق و زخم های کهنه تهران تفاوتی ماهوی با مدیریت ناجا داشت .
کار کردن با شورای شهری که برخی از آنان مخالفان جدی وی بودند و حتی علیه وی مصاحبه و کار شکنی می کردند کار سختی بود. دکتر قالیباف در حالی شهرداری تهران را اداره می کند که بارها برخی از اعضای شورای شهر به جای آن که با وی همراه و همکار باشند علیه وی مصاحبه می کردند، در کار های اجرایی اش سنگ اندازی و تلاش می کردند آرامش وی برای ادامه کار را بر هم زنند. اما تمام تلاش قالیباف آن بوده است، که شهر را به گونه ای اداره کند که آرامش مردم بر هم نریزد. این مسئله شاید بسیار کار سختی باشد اما واقعیت این چند ساله نشان داده است که قالیباف مرد کارهای سخت است.

۳- کار کردن در شرایط دشوار

کسب رای بالا در انتخابات ۸۴ به نسبت دیگر رقبا یکی از جنبه های موفقیت آمیز کار قالیباف در شرایط سخت محسوب می شود. در انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۴، در حدود چهار و نیم میلیون ایرانی، به فرماندهی ناجایی که هیچ سابقه سیاسی دیگری نداشت؛ آری گفتند. قالیباف در آن انتخابات، بدون هیچ پشتوانه سیاسی و تنها با یک ماه کار انتخاباتی، در مبارزه با بزرگان دنیای سیاست سربلند بیرون آمد و رأی بالای مردم به او نشان داد، که در کسوت مدیریت یک نهاد انتظامی توانسته است؛ نظر مثبت افکار عمومی را به سوی خود جلب کند. و این هنر یک مدیر است.
مدیریت در عرصه های سیاسی و حتی فرهنگی و هنری، طبیعی است که به دلایلی زیاد می تواند بیشتر مورد توجه مردم قرار گیرد و کمتر اسباب نارضایتی مردم را فراهم کند. اما مدیریت انتظامی و کسب مدال افتخار رضایت مردم، هنری بود، که کمتر مدیری در ایران توان آن را دارد.
دیده ایم و شنیده ایم که در این سالها برخی قالیباف را با کرباسچی مقایسه کرده اند. اما به جرات می توان گفت که کار قالیباف سخت تر از کرباسچی بوده است؛ چراکه کرباسچی در دوره ای شهردار تهران بود که رئیس وقت دولت آیت ا… هاشمی رفسنجانی و وزیر وقت کشور جملگی حامی وی بودند و از سوی دیگر؛ چیزی به اسم شورای شهر وجود خارجی نداشت . کرباسچی به تنهایی تصمیم می گرفت و اجرا می کرد. اما دوران مدیریت قالیباف بر شهرداری، دورانی بوده که شورای شهر تهران مرکب از طیف های مختلف بوده اند و رئیس دولت کوچکترین همکاری را با وی نکرده و حتی بدهی دولت را به شهرداری پرداخت نکرده است. پس از انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۴ تا به امروز، دکتر قالیباف در حالی شهرداری تهران را اداره کرد، که بارها برخی افراد و جریان های خاص به جای آن که با وی همراه و همکار باشند، علیه وی عمل کردند و تلاش کردند، آرامش وی برای ادامه کار را بر هم زنند. اما در مقابل، تمام تلاش قالیباف آن بود، که شهر را به گونه ای اداره کند که آرامش مردم بر هم نریزد. این مسئله شاید بسیار کار سختی باشد، اما واقعیت این چند ساله نشان داده است؛ که قالیباف مرد کارهای سخت است. در کنار آن دولت نیز کوچکترین همکاری را در دوران مدیریت قالیباف بر شهرداری پایتخت، با وی نکرده و حتی بدهی خود به شهرداری را پرداخت نکرده و نمی کند. از سوی دیگر، سختی کار قالیباف زمانی درک می شود، که اوضاع شهرداری تهران پیش از دوران مدیریت وی در شهرداری تهران و … را در نیز نظر بگیریم.
اما این فضای آشفته و بی نظم و سامان که از دوران مدیریت قبلی به قالیباف ارث رسید، با به کار گیری نیروهای متخصص و مجرب و پرهیز از ورود به دعواهای سیاسی و تعامل با مجلس و اعضای منطقی شورا و استفاده از روش های مدیریتی دانش محور، خیلی سریع به سامان شد. این گونه شد که دانش محوری اولویت اول در مدیریت شهری شد. این را اعضای مجرب و منطقی شورای اسلامی شهر تهران و کارشناسان مدیریت شهری نیز تأیید می کنند.
ذیل دانش محوری و بها دادن به تجارب دیگران و مدیریت قاطع، مصمم و مدون قالیباف، خیلی سریع اوضاع تهران تغییر پیدا کرد. اکنون برج میلاد پس از سالها معطلی به راه افتاده و وارد فاز درآمدزایی شده است. دهها اتوبان و بزرگراه اساسی و چند طبقه و چند منظوره در این شهر افتتاح شده و یا در حال افتتاح است. تونل رسالت و توحید بهره برداری و راه اندازی شده است. دهها کیلومتر خطوط مترو، در حال ساخت است. امروز به واقع شهر تهران ذیل مدیریت منطقی و عملگرای مرد شماره یک پایتخت، تبدیل به یک کارگاه بزرگ سازندگی شده است.
نکته مهم تر در این میان آن بوده است، که دولت نهم و دهم، سعی فراوان در عقب انداختن کار شهرداری در حوزه های مختلف کرد. شاید بتوان گفت، برخورد دولت با شهرداری با سوگیری های چه بسا سیاسی نیز همراه بود، در حالی که محمد باقر قالیباف بدون بهانه جویی و وارد شدن به دعواهای سیاسی، نخواست آرامش مردم را بر هم بزند. او ساخت سالیانه دو و نیم کیلومتر مترو را به سالانه ۱۵ کیلومتر افزایش داد و وعده داده در صورت کمک دولت سالانه ۳۰ کیلومتر مترو تحویل تهرانی ها دهد. در کنار آن خطوط اتوبوس های پر سرعت را در عین کارشکنی برخی ها راه اندازی کرد و امروز صدها هزار شهروند تهران، سوار بر اتوبوس های پرسرعت، شهر تهران را با کمترین ترافیک ممکن، طی مسیر می کنند.

۴- مورد اعتماد حاکمیت
هم اکنون این واقعیت پذیرفته شده است، که به هر حال میان بخش هایی از حاکمیت با بخش هایی از نیروها و فعالان سیاسی دیوار بی اعتمادی بزرگی بنا شده است. این بی اعتمادی عامل بسیاری از ناکارآمدی ها است؛ که خستگی مردم را بیش از پیش می کند. فارغ از این بحث که در کدام مورد حق با چه کسی است، برای مردم مهم این است که کارها انجام شود و زندگی آنها رو به بهبود برود. حال اگر برخی تمام نا کار آمدی ها را به گردن این که “نگذاشتند و نشد و نمی خواهند و …” بیاندازند برای مردم فقط یک توجیه و بهانه است. مردم از بهانه جویی خسته شده اند و نسبت به دعوا های جناحی بی تفاوت هستند و تنها خواهان آن هستند که دولت مردان به وظیفه خود یعنی تامین رفاه و آسایش مردم عمل کنند. و اگر اندک انصافی هم داشته باشیم در این جا باید حق را به مردم بدهیم.
به همین دلیل به نظر می رسد رئیس جمهور بعدی ایران باید مورد اعتماد حاکمیت و مردم باشد. یعنی هم حاکمیت به او بدبین نباشد و با او همکاری کند و هم مردم او را مورد اعتماد بدانند و یاری اش دهند. بر اساس عملکرد چند ساله گذشته و تجربیات موفق در عرصه های مدیریتی کلان کشور، محمد باقر قالیباف واجد این ویژگی است. در واقع هم حاکمیت به وی نگاه مثبتی دارد و هم مردم به کار آمدی وی اطمینان دارند.. لذا با توجه به داشتن این پتانسیل خوب قالیباف می تواند گام هایی بردارد که برداشتن همین گام ها از سوی دیگران ممکن نیست. حتی بهتر است در این شرایط اگر واقعاً برداشتن این گام ها برای دیگران هم مهم است، آنها نیز از حضور قالیباف حمایت کنند. چون مهم این است که این گام ها برداشته شود و گره ها گشوده شود و لذا این مهم است کسی این گام ها را بردارد که توان آن را داشته باشد .

۵-مورد اعتماد نخبگان
طبیعی است اگر میان رئیس جمهور و نخبگان جامعه فاصله باشد، امکان حل مشکلات موجود و برداشتن گام های اساسی در دهه « پیشرفت و عدالت» ممکن نیست. لذا باید میان رئیس دولت یازدهم و نخبگان جامعه تعامل بر قرار باشد و این امر مهم جز با جلب اعتماد نخبگان میسر نمی شود . خوشبختانه در شرایط کنونی با نظر به نوع عملکرد موفق قالیباف نخبگان جامعه ایرانی دید مثبتی نسبت به وی پیدا کرده اند که این امر زمینه ساز همکاری موثر برای ساختن ایران است.

اساساً مدیریت کشور با دعوا با نخبگان تناسبی ندارد. مگر می شود در کشوری کسی بخواهد به مردم خدمت کند اما برای تحصیلکردگان و نخبگان و کار آزموده های آن جامعه احترام قائل نباشد؟ مگر می شود کشور را ساخت بدون استفاده از تجارب ارزشمند پیشنینان ؟ مگر می شود کشور را با دعوا و درگیری با مدیران گذشته کشور و بدون استفاده از ارزش گرانسنگ تجارب آنان ساخت ؟ بدیهی است پاسخ به همه این پرسش ها منفی است . بنابراین تعامل با نخبگان و استفاده از همه ظرفیت های کشور از جمله ظرفیت مدیریتی و تخصصی همه جناح های موجود اصلی است که باید به صورت جدی مورد توجه قرار گیرد و مدیریت گذشته قالیباف نشان می دهد که وی مرد این میدان است .

۶- تقابل با جناح ها، هرگز
دکتر قالیباف در این سالها نشان داده است که با هیچ جناحی تقابل و دعوا ندارد. از نیروهای کارآمد هر دو جناح در چارچوب نظام و قانون استفاده می کند. در واقع وضعیت جناح های موجود در کشور به گونه ای نیست که هیچ کدام از جناح ها ادعا کنند که می توانند به تنهایی کشور را اداره کنند.
باید به این مسئله توجه کرد که برای ساختن ایران باید از همه ظرفیت ها استفاده شود. البته طبیعی است که در صورت پیروزی قالیباف در انتخابات گفتمان غالب بر دولت گفتمان اصولگرایی اصلاح طلبانه است. به این معنا که باید ضمن پافشاری بر اصول ، نسبت به اصلاح وضع موجود نیز اقدام کرد. اما با وجود تسلط گفتمان غالب اصول گرایی اصلاح طلبانه، هر کس که صاحب تخصص لازم باشد و معتقد به انقلاب و امام و رهبری باشد، باید فارغ از گرایش های سیاسی برای خدمت به مردم و حل مشکلات مورد استفاده قرار گیرد.

۷-سابقه درخشان در حوزه عمل
یکی از مهم ترین موضوعات برای مردم این است که رئیس دولت آینده سابقه درخشانی در حوزه عمل داشته باشد. مردم از روی کار آمدن یک چهره بی تجربه که بخواهد کشور را بر اساس آزمون و خطا اداره کند بیمناک اند. لذا باید به مردم اطمینان داد فردی که می خواهد کشور را اداره کند، در حوزه مدیریتی کشور سابقه درخشانی دارد و قطعاً مطابق همین سوابق کشور را به درستی و بر اساس تجارب قبلی اداره می کند.

سوابق قالیباف در حوزه اجرایی و عمل به قدری روشن و شفاف است که نیازی به توضیح واضحات ندارد. نگاهی به برخی از بزرگترین پروژه های شهری در طول ۸ سال اخیر در پایتخت و یا بررسی عملکرد ساختاری نیروی انتظامی در دوران فرماندهی قالیباف خود گواه کاملی براین مدعا است. وقتی که برای افتتاح تونل رسالت با ۹۵۰ متر طول، ۱۱ سال زمان صرف می شود و چهار شهردار عوض می شوند، در حالیکه تونل توحیدبا ۲ هزار و ۱۳۶ متر با مدت زمان ساخت ۳۶ ماه و تونل نیایش با ۱۰٫۵ کیلومتر، با مدت ساخت ۲۰ ماه به پایان می رسد، تنها یک جواب به ذهنها راه می یابد، که تنها حلقه مفقوده و گمشده این روزهای مردم در کشور را باید در مدیریت جستجو کرد، مدیریتی از جنس جهاد و شهادت و ایثار.

امروز سابقه قالیباف به حدی مثبت و درخشان است که می توان به جرأت از مدیریت دانش محور، عقلانی، ارزشی و کارآمد او به عنوان یک سند افتخار یاد کرد و با ارائه نمونه هایی از کارآمدی وی در عرصه مدیریتی ، رجحان وی بر دیگر نامزدهای حاضر را تشریح کرد.